Ortodoncja
Wady zgryzu to nie tylko problem estetyczny, ale również poważny problem zdrowotny.
Ortodoncja, poprzez rozpoznanie wady i zastosowanie właściwych działań leczniczych, doprowadza do poprawy funkcji żucia i mowy, zmniejszenia uszkodzeń w zakresie przyzębia i podatności na próchnicę oraz osiągnięcia zdecydowanie lepszego efektu estetycznego.
Leczenie ortodontyczne możliwe jest w każdym wieku, poprzez stosowanie u dzieci głównie aparatów ruchomych, natomiast u młodzieży i dorosłych - wszelkiego rodzaju aparatów stałych.
Aparaty stałe:
Aparaty ortodontyczne stałe przedsionkowe – metalowe lub estetyczne
Aparaty stałe przedsionkowe zbudowane są z zamków mocowanych na czas leczenia na zewnętrznej powierzchni każdego zęba za pomocą specjalistycznego kleju, połączonych przeciągniętym między nimi łukiem (drutem), podtrzymywanym przy pomocy ligatur ortodontycznych (elastycznych - wielokolorowych, drucianych) lub za pomocą specjalnej klapki
stosowanej w zamkach samoligaturujących.
Aparaty stałe ligaturowe – metalowe lub estetyczne
W tradycyjnych aparatach zamki mogą być metalowe lub estetyczne (ceramiczne czy krystaliczne).
Aparaty stałe metalowe wykonane są ze stopów metali. W przypadku pacjentów ze stwierdzoną alergią na nikiel stosuje się zamki bezniklowe. W aparatach tych do połączenia łuku ortodontycznego z zamkami używa się elastycznych wielokolorowych gumek (ligatur).
Aparaty estetyczne w zależności od rodzaju mają kolor zbliżony do naturalnego odcienia zębów lub są przezroczyste. Mało widoczne zamki stanowią rozwiązanie leczenia szczególnie u osób dorosłych i młodzieży. To aparaty, w których do połączenia łuku ortodontycznego z zamkami używa się również elastycznych, zwykle bezbarwnych, gumek (ligatur).
Aparaty stałe samoligaturujące – metalowe lub estetyczne
To aparaty, w których stosuje się specjalny typ zamków nie wymagających dodatkowych elementów mocujących łuk tzn. gumeczek czy ligatur drucianych. Łuk utrzymywany jest w zamkach za pomocą specjalnej klapki
, która jest wbudowana w zamek. Brak ligatur powoduje zminimalizowanie tarcia, co w połączeniu z zastosowaniem biologicznie zbalansowanych sił skraca czas leczenia i pozwala na rzadsze wizyty kontrolne. Niweluje to dyskomfort towarzyszący leczeniu ortodontycznemu przez zmniejszenie dolegliwości bólowych. Ponadto, aparaty samoligaturujące, ponieważ nie mają elementów elastycznych, sprzyjają utrzymaniu właściwej higieny jamy ustnej. W niektórych sytuacjach klinicznych zastosowanie aparatu samoligaturującego pozwala na uniknięcie konieczności usuwania zębów przed leczeniem, dając możliwość poszerzenia uśmiechu. Zamki samoligaturujące mogą być zarówno metalowe, jak i w formie zamków estetycznych.
Aparaty stałe lingwalne/językowe
Wyglądem i budową przypominają klasyczne aparaty, jednakże są zupełnie niewidoczne, ponieważ są one przyklejane do powierzchni wewnętrznych zębów od strony języka. Nie mogą być jednak stosowane u każdego pacjenta, przeciwwskazaniem są między innymi choroby przyzębia, zła higiena, wąskie łuki czy niskie zęby, gdzie niedostateczna wysokość części koronowej zęba uniemożliwia przyklejenie takiego zamka. Okres przyzwyczajenia się do tego typu aparatu trwa zwykle nieco dłużej niż w przypadku klasycznych aparatów, chociażby ze względu na możliwość wystąpienia przejściowych kłopotów z wymową. W tej grupie aparatów są również wykonywane indywidualnie dla każdego pacjenta zamki na podstawie pobranego wcześniej wycisku oraz z użyciem zaawansowanych technik programowania komputerowego. Wszystkie elementy aparatu są wówczas precyzyjnie projektowane w 3D tak, by będąc dopasowane do powierzchni zębów, optymalnie wpływały na ich przemieszczanie.
Aparaty nakładkowe (Invisalign, Clear Aligner)
To praktycznie zupełnie niewidoczne rozwiązanie leczenia niewielkich wad zgryzu za pomocą przezroczystych termoformowalnych nakładek (szyn), które co 2-3 tygodnie wymienia się na nowe, w miarę przesuwania się zębów. Sprawdzają się w przypadku leczenia niedużych wad zgryzu oraz wówczas, gdy są noszone całodobowo (ściągane jedynie na czas posiłków i mycia zębów).
Aparaty ruchome:
Aparaty ruchome (zdejmowane)
Aparaty ruchome stosowane są głównie do leczenia wad zgryzu u dzieci w wieku 6-12 lat. Czas leczenia takimi aparatami uzależniony jest od nasilenia wady oraz przestrzegania zaleceń lekarza. Należy je nosić 12-14 godzin na dobę, w ciągu dnia pomiędzy posiłkami oraz na noc. Służą przede wszystkim do przygotowania miejsca dla wyrastających zębów stałych poprzez pobudzanie wzrostu kości szczęk, właściwej ich relacji (np. wysunięcie żuchwy) oraz wyeliminowania nieprawidłowych nawyków. Zakładane są na wstępnym lub końcowym etapie leczenia jako aparat retencyjny.